NAD PILICĘ DO PUŁASKICH. Rajd z piknikiem i przewodnikiem

Pogoda zachęca do spacerów i rajdów. Wyruszamy zatem ponownie poza Warszawę. Tym razem na południe, w Dolinę Pilicy oraz do Warki i Winiar.

DOLINA PILICY – NATURA 2000
Obszar włączony do sieci NATURA 2000 obejmuje 80 kilometow Pilicy, od Inowłodza a ujściem rzeki do Wisły. Pilica silnie meandruje, tworząc liczne starorzecza, wyspy, ławice i łachy piaskowe. Północny skraj wyznacza dość wysoka skarpa, o wysokości ok. 20 m. Część południowa jest płaska, w wielu miejscach porośnięta głównie lasami iglastymi. W wielu miejscach spotyka się zarastające wierzbą i olszą bagienne obniżenia terenu. Obszar jest uznawany za ostoję ptasią o randze krajowej, o dużym znaczeniu dla ptaków środowisk podmokłych. Odnotowano tu aż 56 gatunków ptaków związanych z takimi terenami. Jest to również miejsce występowania 11 gatunków ptaków wpisanych do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt.
W trakcie rajdu przejdziemy ok. 5 km zalesionym i łąkowym brzegiem Pilicy, w obrębie Warki i Winiar. 

WINIARY
Winiary to obecnie dzielnica Warki, do której zostały przyłączone ostatecznie w roku 1948. Współcześnie kojarzą się przede wszystkim z zakładami przetwórstwa spożywczego. Jednak historia Winiar sięga kilka wieków wstecz i wiąże się najpierw z wareckim klasztorem dominikanów, a później z polskimi magnatami i rodami szlacheckimi.

PAŁAC W WINIARACH
Pierwszy pałac stanął tu co najmniej na początku XVII w.
W XVIII wieku Winiary należały do Józefa Pułaskiego, pierwszego marszałka wojsk konfederackich. Tu dzieciństwo spędził Kazimierz Pułaski. Bohater dwóch narodów został upamiętniony potężnym pomnikiem w parku przy pałacu.
W lutym 1787 r. Winiary odwiedził nawet król Stanisław August Poniatowski.

Majątek często zmieniał właścicieli, a pałac kilkakrotnie przebudowywano. W 1882 r. majątek nabył Andrzej Szczuka, prezes Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego i przez kilkadziesiąt lat majątek należał do jego rodziny.
Ostatnim właścicielem Winiar, od grudnia 1921 r. do początków roku 1945, był hrabia Wacław Godziemba Dąmbsk, właściciel browaru, kawalerzysta, przyjaciel artystów, naukowców i polityków.
Za jego czasów w pałacu gościły znane osobistości świata polityki i kultury, m. in. Józef Piłsud­ski, Ignacy Paderewski, Bolesław Wie­niawa-Długoszewski, Stefan Rowecki-Grot, Władysław Szafer, Józef Mehoffer, Antoni Uniechowski.
Po wojnie w pałacu mieściło się gimnazjum i liceum, później. W 1951 r. otworzono tu także Muzeum Regionalne PTTK , prezentujące historię Warki i okolic. Od stycznia 1967 r. oficjalnie zaczęło funkcjonować tu Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego, poświęcone również tematowi emigracji do Stanów Zjednoczonych i oczywiście historii Ziemi Wareckiej. 

WARKA
Historia Warki sięga XIII wieku, w 2021 roku obchodzono 700-lecie.
W 1321 r. książę Trojden I potwierdził w dokumentach fakt istnienia miasta. Warka rozwijała się głównie jako ośrodek produkcji piwa oraz dzięki handlowi. Trudno znaleźć bardziej „piwne miasto” w Polsce, bo nawet jego nazwa pochodzi od browarnictwa – warka to jednostka miary oznaczającą porcję piwa uzyskanego z jednego warzenia.
Ale Warka to nie tylko piwo.
Ponoć przed wiekami pewna księżna warszawska pisała do ks. wareckiej: „Kiedyż to nasza Warszawa będzie tak wielką, jak Warka?”

Choć Warka jest rówieśniczką Warszawy, to historia tych dwóch miast potoczyła się zupełnie inaczej.W historii Warki pojawiły się sławne nazwiska z dziejów Polski: Stefan Czarnecki, Kazimierz Pułaski, Tadeusz Kościuszko, Piotr Wysocki. Przez miasto przetoczył się potop szwedzki, dotknęły Warki wydarzenia powstań w XIX wieku, nie ominęła go II wojna światowa. Zbieg tych zawirowań dziejowych odbił się na rozwoju miasta, gdy które nigdy już nie rozwinęło się, tak jakby to zapowiadały jego początki. Nadal jednak można tu znaleźć ślady dawnej świetności: dwa zabytkowe kościoły, kapliczki, pomniki, klasycystyczny ratusz, dawne kamienice, kształt, rozmiar i zabudowa rynku.

Warka ma nawet koneksje z Bałtykiem. W 1980 r. nadano imię miasta nowemu statkowi Polskiej Żeglugi Morskiej (co zostało upamiętnione w Warce pomnikiem-kotwicą), a matką chrzestną statku została mieszkanka Warki. Nie jest to jedyne upamiętnienie czasów współczesnych w mieście. Znajdziemy tu jeszcze inne pomniki, a nawet mural historyczny, bez wątpienia jeden z najdłuższych w Polsce.

Termin: 12. sierpnia 2023, sobota 

Start rajdu w Warce: godz.12.00
Warka, plaża miejska nad Pilicą
—
Trasa: Warka Aleja Lotników – plaża nad Pilicą – szlak pieszy Dolina Pilicy – Park Winiary – rezydencja Pułaskich – Warka – m.in: zabytkowe kościoły, rynek, pomnik Czarnieckiego, mural historyczny, pomnik lotników, pomnik kotwicy – Aleja Lotników.
Długość trasy: ok. 8 km 
Wędrować będziemy po różnych typach podłoża – drogi leśne, polne, łąki, piaszczyste plaże . Zatem wskazane jest obuwie turystyczne.
—
Zakończenie rajdu w Warce: ok.17.45. 
Pociąg powrotny do Warszawy z dworca w Warce: 18.11.
***
Koszt uczestnictwa: 30 zł
z Kartą Globtrotera: 20 zł
—
Płatność gotówką w trakcie spaceru w Warce.
—
Koszt nie obejmuje biletów wstępu do muzeum w Winiarach
(bilet normalny: 15 zł, bilet ulgowy:  8 zł)

W trakcie spaceru będą przerwy piknikowe oraz kawowa oraz czas i możliwość zwiedzenia pałacu w Winiarach.

Sugeruję dojazd pociągiem Kolei Mazowieckich z Dworca Gdańskiego (lub z kolejnej stacji w kierunku Piaseczna) do stacji Warka Miasto.

Pociąg skorelowany z godziną rozpoczęcia rajdu odjeżdża z Dworca Gdańskiego o 10.35 (z Piaseczna o 11.12).

Trasa rajdu tworzy pętelkę, można zatem także przyjechać samochodem, który zaparkować można w pobliżu plaży miejskiej.
—
Ze względu na istnienie rozmaitych zniżek, bilety muzealne i kolejowe każdy kupuje we własnym zakresie.
***
Bilet normalny w jedną stronę z dworca Warszawa Gdańska kosztuje 17.50 zł
Bilet normalny z Piaseczna: 12.10 zł
—
Przypominam, że Koleje Mazowieckie objęte są wspólnym biletem ZTM, jeżeli zatem ktoś posiada kartę miejską na dwie strefy, to kupuje bilet od Piaseczna do stacji Warka Miasto.
***
Tym razem obowiązują zgłoszenia.
W zgłoszeniu proszę zaznaczyć chęć zwiedzenia muzeum w Winiarach, gdyż ma to wpływ na planowanie trasy.
Zgłoszenie wysłać można tradycyjnie na adres mailowy: klubglobtrotera@gmail.com
lub poprzez poniższy formularz zgłoszeniowy
👇👇👇

---

Podobają Ci się moje pomysły tras zwiedzania? Będzie mi bardzo miło jeżeli zostawisz ślad Twojej wizyty w postaci komentarza lub polubienia i zostaniesz stałym czytelnikiem tego bloga.

Możesz także zasubskrybować bloga i otrzymywać bezpośrednio na swoją skrzynkę pocztową informacje o nowych artykułach oraz o trasach i terminach spacerów historycznych, rajdów i wycieczek Klubu Globtrotera.

---

---