WODOZBIÓR W ŁAZIENKACH

Wodozbiór w Łazienkach Królewskich to jedna z mniejszych budowli na terenie dawnej rezydencji Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Jaki jest obecnie – każdy widzi. Niezbyt duży, ale jednak dość ozdobny rotundowy pawilonik usytuowany na wprost Starej Oranżerii, mimo że nieco przysłonięty krzewami i drzewami, jednak zwraca na siebie uwagę.🙂 

Ale wcale nie wyglądał tak w epoce Stanisława Augusta.😉😀
Nie zachowały się dokładniejsze informacje co do daty jego powstania. Najprawdopodobniej istniał już za czasów Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, czyli pod koniec XVII wieku.
Jak nazwa wskazuje służył do gromadzenia wody, głównie tej spływającej ze skarpy, z cieków podskórnych, ale także deszczówki. Wykorzystywano ją do zasilania w wodę Pałacu na Wyspie, fontann i do podlewania ogrodów. W XIX wieku dobudowano nawet na zewnątrz altankę ze źródełkiem, tworząc z Wodozbioru pijalnię wody dla spacerowiczów.
Za czasów Poniatowskich (Stanisława Augusta i później księcia Józefa) był to prosty, nieotynkowany ceglany budynek, w którym po przebudowie umieszczono wewnątrz mieszkania dla pracowników królewskiej rezydencji. Jego ówczesny wygląd przedstawił na swej akwareli Zygmunt Vogel w roku 1794 i jest to najstarszy znany wizerunek tego obiektu.

Obecny kształt, inspirowany ruinami starorzymskiego grobowca Cecylii Metelli z I w. pne, usytuowanego przy Via Appia w Rzymie, wodozbiór przybrał dopiero za czasów carskich. I to też nie od razu, bo pomysłów na jego przebudowę było kilka. Większość nawiązywała do ruin antycznych lub średniowiecznych, co było efektem prowadzonych wówczas w różnych częściach Europy prac archeologicznych i postępującej za tym mody na architektoniczne historyzujące stylizacje.

To, co aktualnie oglądamy jest efektem realizacji projektu Chrystiana Piotra Aignera z 1823 roku, na zlecenie księcia Konstantego Romanowa, mieszkającego wówczas w pobliskim Belwederze. Przebudowa Wodozbioru stanowiła część szerszych planów dotyczących prywatnego ogrodu księcia, uwzględniających ozdobienie tej części parku budowlami w różnych stylach architektonicznych.

Rzadko się do Wodozbioru zagląda do środka, bo też i nie za wiele jest tam do obejrzenia. Ale warto zerknąć chociaż raz, by zobaczyć między innymi przekrojową makietę tej budowli, z widocznymi przestrzeniami zaadaptowanymi na mieszkania ogrodników i służby królewskiej. Widać na niej tylko podziemny zbiornik na wodę i pomieszczenia mieszkalne, ale też okna skierowane do wewnętrznego dziedzińca, przez które również obecnie możemy spojrzeć na tę niewielką wewnętrzną przestrzeń.

Na parterze oprócz makiety prezentowany jest schemat aktualnych instalacji wodnych Parku Łazienkowskiego, przedstawiony na planszy, na której zaznaczono też wszystkie budowle zabytkowe. Można tam również obejrzeć plany Łazienek z XVIII i XIX wieku, na których widać, jak zmieniał się układ przestrzenny ogrodów.

Kręcąc się po małej przestrzeni parteru Wodozbioru warto spojrzeć pod nogi. Tuż przy wejściu umieszczono w podłodze pod szkłem fragment dawnej drewnianej rynny, która odprowadzała wodę z małego wewnętrznego dziedzińca Wodozbioru na zewnątrz – do fontann i ogrodów. Odkryto ją całkiem niedawno, podczas prac konserwacyjnych.

Niestety standardowo możemy obejrzeć tylko parter Wodozbioru. Pięterko, na które prowadzą żeliwne kręcone schody, przeznaczone jest na rozmaite wydarzenia i udostępnianie tylko, gdy jest tam organizowane jakieś spotkanie edukacyjne lub spektakle. Przestrzeń na pięterku nie jest zbyt obszerna, ani szczególnie atrakcyjna, więc na szczęście wiele nie tracimy, nie mogąc tam zajrzeć podczas oglądania wnętrza zabytku.😉

Na koniec jeszcze kilka uwag praktycznych. Wodozbiór, jako że nie ma ogrzewania, dostępny jest w ciepłej porze roku: od maja do końca września.
Bezpłatnie można wejść w piątki (jest to dzień gratisowy w Łazienkach i wówczas wszystkie obiekty są dostępne bezkosztowo, trzeba tylko pobrać bilet, dla celów statystycznych).
W pozostałe dni tygodnia wstęp jest płatny.
I tu niestety mam kiepską wiadomość. Nie ma osobnego biletu na Wodozbiór, wstęp do niego włączony jest do jednego z muzealnych karnetów. Ten tańszy karnet (60 zł normalny/ 30 zł ulgowy) obejmuje także Pałac na Wyspie, Starą Oranżerię, Pałac Myślewicki i Biały Dom). 
Jeśli zatem chcecie budowlę obejrzeć w środku i macie taką możliwość, to wybierzcie się tam w piątek. Wodozbiór dostępny jest w ten dzień od 10.00 do 18.00.🙂

* * *

Podoba Ci się ten artykuł? Będzie mi bardzo miło, jeżeli zostawisz ślad Twojej wizyty w postaci komentarza lub polubienia i zostaniesz stałym czytelnikiem tego bloga.

Możesz także zasubskrybować bloga i otrzymywać bezpośrednio na swoją skrzynkę pocztową informacje o nowych artykułach oraz o terminach spacerów historycznych i przyrodniczych, rajdów i wycieczek Klubu Globtrotera.

---