WŁADYSŁAW MARCONI. ARCHITEKT I JEGO DZIEŁA

Podczas ostatniej eskapady klubowej mieliśmy okazję oglądać pałacyk w Sannikach, dzieło znakomitego architekta Władysława Marconiego. Warto przy okazji wspomnieć słów kilka o samym architekcie oraz o jego dziełach, których w Polsce mamy sporą kolekcję.

 

Władysław Marconi urodził się w 1848 w Warszawie, zmarł 4 czerwca 1915 także w Warszawie. Był polskim architektem i konserwatorem dzieł sztuki, synem słynnego architekta Henryka i spolonizowanej Szkotki Małgorzaty.

Po ukończeniu w 1874 studiów w Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu wrócił do Warszawy, gdzie oprócz pracy zawodowej podjął działalność społeczną i kulturalną. Był jednym ze współzałożycieli Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości, Koła Architektów, komitetów m.in. budowy Pomnika Mickiewicza i mostu Poniatowskiego, kanalizacyjnego i szpitalnego, członkiem Warszawskiego Towarzystwa Fotograficznego.

Ważniejsze projekty:

Kamienica Władysława Marconiego przy ul. Kopernika 15. Dom zbudowany został w latach 1890-1900 przez tego znanego architekta. Przed wojną zawierał elementy wnętrz pałacu Bielińskiego, umieszczone w sypialni Marconiego, w północnej oficynie. Oficyny zostały wypalone w czasie wojny, odbudowane bez szczegółów.

Aleje Jerozolimskie 53, kamienica Izaaka Rotberga z 1893–1894 r.
Wczesnomodernistyczna kamienica wg projektu Władysława Marconiego. Nadbudowana w 1910 r., częściowo przebudowana w 1995 r.
Od 1907 r. mieścił się tu hotel Central. Po II wojnie hotel działał już od 1945 r. i zamienił nazwę na Central. Ok. 1995 r. w miejscu podwórka studni powstało atrium nakryte szklanym dachem (proj. Ceno Todorow i Marek Gregorczyk).

Gmach Towarzystwa Ubezpieczeń „Rosja”, zbudowany w latach 1898-1900. Władysław Marconi zaprojektował go na podstawie projektów Ottona Gehlinga i Piotra Brukalskiego.
Prawdopodobnie architekci wzorowali się na wiedeńskim budynku Ziererhof projektu C. Königa.
Budynek stanął na gruntach należących do Szpitala Dzieciątka Jezus. Na rogu Sienkiewicza (nr 124) znajdowała się ukończona około 1774 dwupiętrowa kamienica należąca do szpitala, około 1854 przebudowana na Instytut Położniczy według projektu Andrzeja Gołońskiego, rozebrana 1897-98.
Nowy gmach stał się siedzibą Towarzystwa Ubezpieczeń „Rosja”.
Zniszczony: w czasie II wojny światowej, wypalone mury rozebrano po 1945 do wysokości drugiego piętra, oraz całkowicie rozebrano wewnętrzne oficyny pomiędzy skrzydłami wzdłuż Sienkiewicza i Moniuszki.
Odbudowa: rozpoczęta została w 1946 wg projektu Bohdana Lacherta. Projekt uwględnił ocalałą do wysokości drugiego, trzeciego piętra fasadę, która została zasłonięta ramą, od której to wzięła się potoczna powojenna nazwa budynku: „Dom pod Sedesami”.
W latach 1997-98 fasada została znacznie zmodernizowana.
Oglądając budynek warto zwrócić uwagę na ocalałą reprezentacyjną klatkę schodową (dawne główne wejście) oraz na istniejące zaokrąglone narożniki na wysokości pierwszego i drugiego piętra.
Źródło: Warszawa bez tajemnic @ Facebook

Po powojennej odbudowie bez większych zmian zachowały się tylko dolne kondygnacje. Wyższe piętra ozdobiono elewacją, która stała się powodem do nazwania budynku „Domem pod sedesami”. W trakcie ponownej przebudowy elewacja ponownie została zmieniona.

Hotel Bristol, zbudowany w roku 1902. Bez wątpienia najbardziej spektakularny projekt Władysława Marconiego.

Kamienica pod Gigantami, Kamienica Strzałeckiego – wczesnomodernistyczna kamienica usytuowana w Alejach Ujazdowskich 24, wzniesiona w latach 1904-1907 według projektu Władysława Marconiego.
Kamienica posiada oryginalny wystrój wnętrz z polichromiami i osiemnastowiecznymi parkietami oraz supraportę z posągami gigantów, którym kamienica zawdzięcza swoją nazwę. Wszystkie te elementy zaprojektowane zostały przez właściciela – Antoniego Strzałeckiego.
Obecnie w kamienicy mieści się siedziba Klubu Lekarza, parter zajmuje Restauracja Pod Gigantami.

Pałacyk Dziewulskich, Aleje Ujazdowskie 33/35 w Warszawie.
Powstał w 1910 na miejscu pałacu Lubomirskiego, zbudowany w stylu neorenesansowym według projektu Władysława Marconiego.
Pałacyk nie został zniszczony podczas II wojny światowej.

Budynek Główny Gminy Żydowskiej – nieistniejący budynek przy ul. Grzybowskiej 26/28. Powstał według
projektu Władysława Marconiego w roku 1892.
Podczas II wojny światowej do sierpnia 1942 w budynku mieściła się siedziba warszawskiego Judenratu (po likwidacji tzw. małego getta przeniesiona na ulicę Zamenhofa 19). To tutaj, 23 lipca 1942 wieczorem, drugiego dnia tzw. wielkiej akcji wysiedleńczej, w swoim gabinecie znajdującym się na pierwszym piętrze budynku popełnił samobójstwo prezes Judenratu Adam Czerniaków.

Willa Kozłowskich, Skierniewice
Projektowana przez Władysława Marconiego w 1893 r.

Zespół pałacowo-parkowy w Borkowicach – zabytkowy zespół pałacowo–parkowy, dawna siedziba rodziny Dembińskich.
Pałac wzniesiony został w 1908 roku według projektu Władysława Marconiego i Zygmunta Hendla w stylu eklektycznyn.
Niestety obecnie nie odrestaurowany.

Sanniki

Zespół Pałacowo-Parkowy im. Fryderyka Chopina zbudowany został w XVIII wieku. Obecna forma pałacu powstała w wyniku przebudowy z 1910 r., nad którą czuwał Władysław Marconi, znany już wówczas między innymi z projektu warszawskiego Hotelu Bristol.

Opracowanie: Ewa Rąpca

Zdjęcia: Ewa Rąpca, Liliana Kołłątaj, Ryszard Mączewski, Wikipedia, portal warszawa1939.pl, gmina Borkowice.

—————————————————–

***

***

***

***

Mili Czytelnicy

Blog Klubu Groblotera jest przedsięwzięciem non profit korzystającym z hostingu w domenie WordPress. Redakcja bloga nie odpowiada za rodzaj i treść reklam zamieszczanych pod artykułami.