Zbudowano go na tzw. Szwedzkiej Wyspie u zbiegu Wisły i Narwi. Obecnie pozostały z niego tylko niezwykle malownicze ruiny.
Spichlerz Modliński powstał w latach 1838-1844 dla Banku Polskiego jako magazyn zbożowy, z elementami obronnymi, w stylu neorenesansowym, według projektu znanego architekta Jana Jakuba Gay.
Od Banku odkupiło go wojsko carskie na obiekt aprowizacyjno – obronny Twierdzy Modlin. Twierdza Modlin była związana bardzo mocno z Warszawą, jako że stanowiła element zewnętrznego pierścienia obronnego Warszawy, tzw. Warszawskiego Rejonu Umocnionego. Toteż Spichlerz zyskał nie tylko rolę magazynu, ale także jakby przedniej straży nadnarwiańskich fortyfikacji.
W 1836 roku brzegi Narwi w rejonie Spichlerza połączył wiszący, drewniano – druciany Most Singelsa, umożliwiając bezpośrednią komunikację z Koszarami Cytadeli Modlińskiej. Most przetrwał do 1888 r. , kiedy to zabrał go wezbrany nurt rzeki. Ponieważ w tym czasie, w roku 1877 powstał niedaleko drogowo-kolejowy Most Pancera nad Narwią odbudowy „druciaka” nie podjęto, bo ta przeprawa przestała mieć istotne znaczenie.
W czasie I wojny, po wycofaniu się wojsk carskich, Spichlerz służył żołnierzom pruskim, w dwudziestoleciu międzywojennym przejęło go wojsko polskie.
W międzywojniu był siedzibą Komendy Portu Wojennego Modlin, a potem Centralnej i Głównej Składnicy Marynarki Wojennej.
Czasy II wojny – to znów wojska niemieckie, z tym że de facto nie był przez nie nieużywany, jako że już we wrześniu roku 1939 został zniszczony. Bombardowanie w 1939 r. spowodowało wypalenie gmachu w środku przez bomby zapalające. Jednak jego grube mury ocalały i w takim stanie dotrwały do końca wojny.
Po wojnie zniszczony obiekt objęło Wojsko Polskie … i przystąpiło do rozbiórki. Cegła wykorzystawana była do różnych remontów, m.in. w Twierdzy, w której stacjonował garnizon, a także do celów prywatnych przez oficerów. Rozbiórkę powstrzymał prof. Jan Zachwatowicz, naczelny architekt odbudowujący Warszawę. Niestety zachodnie skrzydło spichlerza zdążono już wyburzyć.
Po opuszczeniu przez wojsko i przejęciu przez miasto Nowy Dwór Mazowiecki Spichlerz popadał w dalszą ruinę, głównie za sprawą lokalnej społeczności oraz złomiarzy.
W 1999 roku spichlerz zagrał rolę Zamku Horeszków w słynnej ekranizacji mickiewiczowskiego poematu „Pan Tadeusz” w reżyserii Andrzeja Wajdy.
Obecnie zarówno Spichlerz i otoczenie to własność prywatna, w roku 2010 zostały sprzedane przez miasto NDM deweloperowi, który miał plany odbudowy i stworzenia tam hotelu i ośrodka konferencyjnego. Brak funduszy, a przede wszystkim koncepcji zagospodarowania terenu powoduje dalszą degradację.
Niegdyś Spichlerz Modliński był najbardziej reprezentacyjnym budynkiem Twierdzy. A niektórzy uważają, że także jednym z najpiękniejszych gmachów Europy.
Podoba Ci się ten artykuł? Będzie nam bardzo miło, jeżeli zostawisz ślad Twojej wizyty w postaci komentarza lub polubienia i zostaniesz stałym czytelnikiem tego bloga.
Możesz także zasubskrybować bloga i otrzymywać bezpośrednio na swoją skrzynkę pocztową informacje o nowych artykułach oraz o terminach wycieczek, rajdów i spacerów historycznych Klubu Globtrotera.
* * *
Zapraszamy także na nasze strony na Facebooku: https://m.facebook.com/warszawskierozmaitosci/ https://m.facebook.com/klubglobtroterawarszawa/
Klub Globtrotera Warszawa 