„Przechodniu powiedz Polsce, żeśmy polegli wierni w jej służbie”.
1944 – 2022
Minęło już 78 lat.
Bitwa pod Monte Cassino, nazywana także „bitwą o Rzym”, trwała od 17 stycznia do 19 maja 1944 r. W tym czasie rozegrały się cztery bitwy między wojskami alianckimi a Niemcami w rejonie klasztoru na Monte Cassino. Działania, które doprowadziły do zdobycia wzgórza i klasztoru odbyły się jednak dopiero w maju, od 11 do 19 maja 1944 r. Decydujący okazał się szturm przeprowadzony przez żołnierzy II Korpusu Polskiego dowodzonego przez gen. Władysława Andersa.
Rankiem 18 maja 3 Dywizja Strzelców Karpackich zdobyła ostatecznie wzgórze 593 i na murach opactwa pojawił się biało-czerwony sztandar.
W czasie walk o Monte Cassino poległo 923 żołnierzy II Korpusu Polskiego, 2931 zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych.
Decyzję o utworzeniu cmentarza wydał gen. Władysław Anders, 18 maja 1944, jeszcze podczas trwania bitwy o Monte Cassino.
Uroczyste otwarcie polskiego cmentarza wojennego nastąpiło 1 września 1945 r.
Pochowanych jest tam – według różnych źródeł – od ok. 1050 do ponad 1070 żołnierzy II Korpusu Polskiego.
Przechodząc alejkami cmentarza warto wczytać się w napisy na nagrobkach. Widać z nich wymownie, jak rożnorodne było wojsko polskie, które walczyło na Monte Cassino. Natkniemy się tu na żołnierzy ze wszystkich ziem Rzeczypospolitej aż po Wołyń i Syberię, a także spoza jej granic – m.in. z Niemiec, Francji, Stanów Zjednoczonych, jak również wszystkich jej wyznań: katolików, grekokatolików, prawosławnych, protestantów, żydów, a nawet muzułmanów.
W 1970 r. na cmentarzu pochowano wraz z jego żołnierzami zmarłego w Londynie dowódcę wojsk polskich w bitwie o Monte Cassino – gen. Władysława Andersa.
21 maja 2011 obok generała pochowana została jego żona, Irena Anders.
Dwa dni po bitwie podporucznik Irena Anders wystąpiła wraz z zespołem na górze klasztornej, śpiewając po raz pierwszy „Czerwone maki na Monte Cassino”.
W latach 2011-2014 przy wejściu na cmentarz powstał pawilon ekspozycja muzealną, przedstawiającą szlak bojowy 2. Korpusu Polskiego oraz główne wydarzenia II wojny światowej w Polsce. Z inicjatywą budowy Muzeum Pamięci II Korpusu Polskiego przy Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino wystąpił w 2007 roku śp. Mieczysław Rasiej, prezes Związku Polaków we Włoszech.
Projekt został zrealizowany przez Związek Polaków we Włoszech przy współudziale Ambasady RP w Rzymie. Autorem projektu budynku jest architekt Pietro Rogacień, syn żołnierza II Korpusu i uczestnika bitwy o Monte Cassino, a także budowniczego cmentarza na Monte Cassino.
Otwarcie Muzeum nastąpiło w ramach obchodów 70. rocznicy Bitwy o Monte Cassino, 17 maja 2014 roku. W uroczystości wzięli udział nieliczni już żyjący weterani walk o Monte Cassino przybyli z Polski, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i innych państw. Obecni byli także: Premier RP Donald Tusk z małżonką oraz inni goście związani z II Korpusem.
Monte Cassino Klub Globtrotera odwiedził w listopadzie 2018 roku. Wizyta na polskim cmentarzu wojennym na wzgórzu nieopodal klasztoru była szczególnym przeżyciem, które pozostanie w pamięci na zawsze.
Podoba Ci się ten artykuł? Będzie mi bardzo miło, jeżeli zostawisz ślad Twojej wizyty w postaci komentarza lub polubienia i zostaniesz stałym czytelnikiem tego bloga.
Możesz także zasubskrybować bloga i otrzymywać bezpośrednio na swoją skrzynkę pocztową informacje o nowych artykułach oraz o terminach spacerów historycznych i przyrodniczych, rajdów i wycieczek Klubu Globtrotera.
Klub Globtrotera Warszawa 