MATKA SIEROT

Nagrobek Joanny Neybaur – Matki Sierot na cmentarzu luterańskim w Warszawie. Foto: Liliana Kołłątaj

Jest w kalendarzu świąt dzień szczególny, poświęcony tym, które dały nam najcenniejszy skarb – życie. Dzień Matki.
Niestety wiele z nich możemy dziś odwiedzić już tylko we wspomnieniach i kładąc kwiaty na grobach.
Tym Matkom Nieobecnym poświęcam dzisiejszy wpis.

Nagrobek Joanny Neybaur – Matki Sierot na cmentarzu luterańskim w Warszawie. Foto: Liliana Kołłątaj

Nieco paradoksalnie opowieść będzie o kobiecie, która swoich naturalnych dzieci nie miała. Jednak swoje życie poświęciła właśnie dzieciom, dając im wiele matczynego ciepła i radosnych chwil.

Joanna Neybaur. Grafika Józefa Holewińskiego, zamieszczona wspomnieniowo w czasopiśmie”Kłosy” po śmierci Matki Sierot w roku 1885.

Tuż przy wejściu na cmentarz luterański, po lewej stronie, znajduje się kwatera, która zwraca uwagę dość okazałym i kunsztownym grobowcem i piękną rzeźbą w niszy.

Mimo że nad wejściem do kaplicy grobowej figuruje napis: GRÓB RODZINY KAZIMIRUS, to nazwisk na tablicach znajdziemy tu całą mnogość. Pochowani zostali tu zmarli wywodzący się z rodziny Jana Bogusława Kazimirusa, znakomitego i znanego browarnika.

Cmentarz luterański. Kwatera grobowa rodziny Kazimirus. Foto: Liliana Kołłątaj

Spośród nich szczególnie wyróżniona została wspaniałym nagrobkiem jedna z jego córek – Joanna.

Panna Kazimirus, urodzona w roku 1802, w wieku 19 lat wyszła za mąż za zdolnego i ogólnie cenionego jubilera Stefana Neybaura, który niebawem objął też wiele ważnych funkcji publicznych. Małżeństwo Państwa Neybaurów, mimo iż bardzo zgodne i szczęśliwe, nie doczekało się niestety potomstwa, toteż swe macierzyńskie uczucia Joanna skierowała ku ubogim dzieciom. Przy wsparciu męża (obydwoje byli członkami Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności) powołała do życia Instytut Ubogich Sierot Płci Obojga i wiele innych inicjatyw wspierających dzieci z niezamożnych rodzin. Stefan Neybaur zmarł w roku 1864. Owdowiała Joanna ze zdwojonym zaangażowaniem zajęła pracą społeczną.
W uznaniu jej charytatywnej działalności Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności uhonorowało Joannę Neybaur jeszcze za jej życia tytułem Matki Sierot, który widnieje na nagrobku.
Nagrobek sam w sobie zasługuje na uwagę, gdyż wykonał go jeden z najznakomitszych rzeźbiarzy warszawskich – Bolesław Syrewicz. Dla porządku należy dodać, że próżno by szukać obok grobu Ojca Sierot, czyli Stefana Neybaura. Jako katolik pochowany został bowiem na zupełnie innym cmentarzu – w kwaterze rodzinnej na Starych Powązkach.

Nagrobek Matki Sierot z nieodłącznie towarzyszącym jej kotem. Foto: Liliana Kołłątaj

Charytatywna działalność małżonków miała też kontynuację po ich śmierci. Już w roku 1858, jeszcze za życia obojga, Neybaurowie zapisali swą kamienicę stojącą przy zbiegu Szpitalnej i Placu Wareckiego (obecnie Plac Powstańców Warszawy) kilku instytucjom społecznym: Warszawskiemu Towarzystwu Dobroczynności, Szpitalowi Ewangelickiemu oraz Instytutowi Moralnie Zaniedbanych Dzieci, pierwszej placówce wychowawczej w Warszawie, której się tu przy okazji kilka słów należy. Instytut swą działalność zaczął w 1830 roku przy ulicy Okopowej z inicjatywy hrabiego Fryderyka Skarbka i hrabiego Andrzeja Zamoyskiego, przy wsparciu wielu ofiarodawców. Swą pierwszą siedzibę stracił po powstaniu listopadowym, kiedy to został rozwiązany przez władze carskie. Reaktywowano go jednak niebawem. Kilka razy zmieniał adres, by od 1862 roku osiąść na stałe w pałacu hrabiego Xawerego Pusłowskiego przy ul. Puławskiej 97. Przetrwał tam do roku 1944, kiedy to budynek został zniszczony podczas Powstania Warszawskiego. Odbudowano go w roku 1959. Od 1 stycznia 1968 mieści tu Młodzieżowy Dom Kultury, co bez wątpienia uznać można za pewnego rodzaju kontynuację społecznych działań Neybaurów.

Mokotowski Dom Kultury przy Puławskiej 97. Foto: archiwum Wikipedii

Podoba Ci się ten artykuł? Będzie mi bardzo miło, jeżeli zostawisz ślad Twojej wizyty w postaci komentarza lub polubienia i zostaniesz stałym czytelnikiem tego bloga.

Możesz także zasubskrybować bloga i otrzymywać bezpośrednio na swoją skrzynkę pocztową informacje o nowych artykułach oraz o terminach spacerów historycznych i przyrodniczych, rajdów i wycieczek Klubu Globtrotera.



Skomentuj

Wprowadź swoje dane lub kliknij jedną z tych ikon, aby się zalogować:

Logo WordPress.com

Komentujesz korzystając z konta WordPress.com. Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie na Facebooku

Komentujesz korzystając z konta Facebook. Wyloguj /  Zmień )

Połączenie z %s

%d blogerów lubi to:
search previous next tag category expand menu location phone mail time cart zoom edit close