W Parku Żeromskiego, w pobliżu wejścia od strony Placu Wilsona, stoi piękna rzeźba, będąca zwieńczeniem fontanny. Przedstawia młodą kobietę z dzbanem wody. Żoliborzanie zwą ją potocznie Aliną. Bardziej „naukowo”, przez specjalistów nazywana jest „Dziewczyną z dzbanem”. Często nazwanie pomnika kojarzone jest nieprawidłowo z osobą Aliny Janowskiej, popularnej aktorki z Żoliborza, a także wieloletniej aktywistki dzielnicy, zamieszkalej nieopodal, przy ulicy Kaniowskiej, na Żoliborzu Oficerskim. Okazuje się, że jednak żoliborzanie, choć w wielu przypadkach nieświadomie, używają właściwej nazwy, bo to rzeźbiarska wizja Aliny, jednej z bohaterek „Balladyny”.
Rzeźba powstała w roku 1936 lub 1937 (podawane są różne daty) na zamówienie władz miasta, jako ozdoba tworzonego wówczas parku przy Placu Wilsona. Jej autorem był znany rzeźbiarz Henryk Kuna. Pomysł tej kobiecej postaci artysta zaczerpnął z „Balladyny” Słowackiego, ukazując swoje wyobrażenie Aliny, jednej z sióstr – bohaterek dramatu.
Rzeźba przetrwała wojnę bez większych uszkodzeń, natomiast przykra historia przytrafiła jej się w latach powojennych. W roku 1991 rzeźba została skradziona i prawdobodobnie podczas zdejmowania z cokołu lub w trakcie transportu pękła, roztrzaskując się na wiele kawałków. Złodzieje zakopali szczątki w lasku na terenie Olszynki Grochowskiej. Policja poszukiwała sprawców, dochodzenie trwało blisko rok, niestety bezskutecznie. Odnalazł Alinkę zupełnie przypadkiem poszukiwacz historycznych pamiątek, zaopatrzony w wykrywacz metali. Rozpoznał w znalezisku fragmenty znanej w Warszawie rzeźby i powiadomił odpowiednie służby. I tu pojawia się nam bardzo współczesny związek Aliny z fontanny i jej „imienniczki” z Żoliborza. Pani Alina Janowska, wówczas działająca w Radzie Dzielnicy, wspominała, że została wyrwana ze snu telefonem o drugiej w nocy. Gdy podniosła słuchawkę, usłyszała radosny okrzyk: „Mamy Alinę!”. Oczywiście natychmiast pojechała na miejsce odnalezienia rzeźby. Statua okazała się rozbita, ale udało się ustalić, że jest kompletna. Została pieczołowicie odrestaurowana i ustawiona na swoim poprzednim miejscu. Szczęśliwie powróciła na Żoliborz.
Gdy w roku 2000 władze i radni Żoliborza zastanawiali się nad symbolem dzielnicy padła propozycja „Aliny”. Od tej pory jej wizerunkiem posługuje się Urząd Dzielnicy i Stowarzyszenie Żoliborzan.
A w dodatku, Alina ma na Żoliborzu prawie bliźniaczą siostrę, dziewczynę z różą…
Wprawdzie to niedokładnie siostry, bo rodziców miały różnych. A także różny czas powstania.
Trochę w nawiązaniu do przedwojennej rzeźby, a na pewno mając ją w pamięci, Kobietę z różą stworzyła po wojnie znana rzeźbiarka, mieszkanka Żoliborza, Irena Nadachowska, w hołdzie dla powstańców, którzy zginęli podczas ataków na Dworzec Gdański, a także dla ich matek, sióstr, narzeczonych. O tym pomniku bardziej szczegółowo piszę w oddzielnym artykule ⏩ KOBIETA Z RÓŻĄ I Z POWSTANIEM W TLE
W roku 1997 Archiwum Miasta Stołecznego Warszawy zorganizowało wystawę „Obrazy z dziejów”. Wystawa przedstawiała wszystkie dzielnice Warszawy. Żoliborz reprezentowała kopia Aliny z dzbanem, wykonana ze styropianu. Obecny rzecznik prasowy Andrzej Kawka był na tej wystawie i postarał się o odkupienie tej repliki po cenie wykonania. Kopia Aliny stanęła na stałe w Urzędzie Dzielnicy Żoliborz, zdobiąc Salę Wydziału Obsługi Mieszkańców.
We wrześniu 2011 z okazji 75. urodzin Placu Wilsona, które były też rocznicą powstania rzeźby, w ramach akcji „Ubierzmy Alinę”, została ona po raz pierwszy przyozdobiona kolorowymi kwiatami i ozdobami wykonanymi z włóczki. Pomysł się spodobał i od tej pory Alina często jest „ubierana” i przyozdabiana.
8 kwietnia 1916 roku, wraz z mieszkańcami Żoliborza, świętowała 100-lecie przyłączenia Żoliborza do Warszawy. Oczywiście mowa tu o nowszych obszarach Żoliborza, takich jak Marymont czy Kępa Potocka, bo stary Żoliborz do Warszawy należy co najmniej od XVIII wieku.
Podoba Ci się ten artykuł? Będzie mi bardzo miło, jeżeli zostawisz ślad Twojej wizyty w postaci komentarza lub polubienia i zostaniesz stałym czytelnikiem tego bloga.
Możesz także zasubskrybować bloga i otrzymywać bezpośrednio na swoją skrzynkę pocztową informacje o nowych artykułach oraz o terminach spacerów historycznych i przyrodniczych, rajdów i wycieczek Klubu Globtrotera.
Klub Globtrotera Warszawa 
1 myśl w temacie “ALINA Z DZBANEM”