W czasie pobytu w Zakopanem i Tatrach nie zawsze mamy idealną pogodę. W cyklu „Zakopane na niepogodę” przedstawiam Wam miejsca, gdzie warto wybrać się, gdy chmury zasnują niebo, wieje wiatr i siąpi deszcz.
Jednym z takich miejsc jest „Czerwony Dwór” przy ulicy Kasprusie. W dodatku wstęp tam jest bezpłatny, a po kilku minutach spacerkiem w dół ulicy odwiedzić można drugie miejsce związane z kulturą zakopiańską – WILLĘ ATMA , w której przez dwa lata mieszkał i tworzył Karol Szymanowski.
Zakopane dla wielu osób to wyłącznie baza wypadowa w Tatry.
Dla samych zakopiańczyków jest to ważne centrum tradycji i kultury regionalnej, bardzo tu zakorzenionej i kultywowanej. Odnoszę wrażenie, że ostatnio nawet coraz większy nacisk stawia się na promocję twórczości regionalnej.
Przeciętnemu turyście zakopiańskie wyroby regionalne kojarzą się z oscypkami, kapciami i skarpetami, bo tego jest najwięcej na straganach.
W niektórych lokalnych „cepeliach” można też trafić na kompletne stroje góralskie. Naturalnie są to pamiątki regionalne, ale skierowane do masowego odbiorcy, czyli dość sztampowe i niestety czasem niezbyt solidnie wykonane. Ale są też miejsca, gdzie obejrzeć można przedmioty wysokiej klasy, wykonane przez prawdziwych artystów.
Zakopiańskie rękodzieło to nie tylko czapki, skarpety i serdaki. To także obrazy malowane na szkle, rzeźbione wyroby z drewna, wyroby skórzane czy kunsztowna metaloplastyka. Takie rzeczy, nierzadko przepięknie wykonane, można obejrzeć (i zakupić) w lokalnych galeriach, których jest tu coraz więcej. Tanio nie jest, ale rękodzieło od dawna jest w cenie.
Na zdjęciach zamieszczonych powyżej widzicie wystawę rękodzieła współczesnych artystów zakopiańskich w galerii Czerwony Dwór, przy ul. Kasprusie 27. To stała ekspozycja na parterze budynku, poświęcona przede wszystkim malarstwu na szkle. Także na piętrze willi obejrzeć można prace artystów, bo urządzane są tam wystawy czasowe.
Czerwony Dwór już nawet tylko jako obiekt architektoniczny godzien jest wizyty, bo to nie tylko galeria, ale też piękny gmach, a także spory kawałek historii Zakopanego. Willa została wzniesiona w latach 1901-1902 dla Oktawii Lewandowskiej, siostry Zygmunta Gnatowskiego, fundatora pierwszego domu w stylu zakopiańskim w Zakopanem. Zwana była wówczas „Władysławką”, od imienia męża pani Oktawii. W latach 1918-1919 mieszkał tu Stefan Żeromski, co zostało upamiętnione tablicą na ścianie budynku. Kiedy pisarz został prezydentem Rzeczypospolitej Zakopiańskiej, „Czerwony Dwór” przez całe 35 dni istnienia republiki pełnił funkcję „zakopiańskiego Belwederu”.
A wizytowali tę willę także Artur Rubinstein, (który mieszkał tu w roku 1904) i Karol Szymanowski, późniejszy rezydent pobliskiej „Atmy”. Według lokalnych przekazów to właśnie tu Rubinstein odkrył talent Szymanowskiego. Nasz wspaniały muzyk również doczekał się upamiętnienia przy Czerwonym Dworze. W alejce prowadzącej do wejścia ustawiono „gadającą ławeczkę”, która opowiada o artyście i jego związkach z Zakopanem. W Czerwonym Dworze bywali też Zofia Nałkowska, Piotr i Rafał Malczewscy, Zbigniew Uniłowski.
W dwudziestoleciu międzywojennym willę kupiła pani de Pourbeix-Zakrzewska. Wówczas dach został pokryty czerwoną blachą, a nowa właścicielka zmieniła nazwę obiektu na „Czerwony Dwór”. Kolor dachu i nazwa przetrwała do dziś. Piękna willa, po wojnie użytkowana najpierw jako schronisko młodzieżowe, później jako dom poprawczy dla chłopców, a od 1951 do 2016 jako publiczne przedszkole. Ostatnio została wyremontowana i lśni jak diament w słońcu. Remont trwał wiele miesięcy i objął cały budynek, od piwnic po dach, a jego efekty zachwycają.
Od sierpnia 2018 służy promocji kultury regionalnej. Na co dzień prezentuje wyroby lokalnego rękodzieła, a kilka dni w każdym tygodniu przeznaczone jest na warsztaty, koncerty, spotkania popularnonaukowe, odczyty, prelekcje.
—
Informacje praktyczne
Adres: Willa Czerwony Dwór
Zakopane, ul. Kasprusie 27
- godziny otwarcia:
poniedziałek – piątek 9.00 – 17.00
pierwszy poniedziałek miesiąca: 12.00 – 20.00
sobota: 10.-16.00
niedziela: zamknięte
- ceny biletów:
Wstęp wolny
Strona internetowa: https://www.zakopane.pl/strefa-turystyczna/kultura/zakopianskie-centrum-kultury/czerwony-dwor
Lokalizacja: zachodni rejon Zakopanego, dojście pieszo, ok. 10 min. z Krupówek, ok. 20 min. z dworca PKP/PKS
Podobał Ci się artykuł? Będzie mi bardzo miło, jeżeli zostawisz ślad Twojej wizyty w postaci komentarza lub polubienia i zostaniesz stałym czytelnikiem tego bloga. Zapraszam także na moje strony na Facebooku:
https://www.facebook.com/warszawskierozmaitosci/
https://www.facebook.com/klubglobtroterawarszawa/
Tekst i zdjęcia: Liliana Kołłątaj
Wszystkie prawa zastrzeżone
***
***
***
Mili Czytelnicy
Blog Klubu Groblotera jest przedsięwzięciem non profit korzystającym z hostingu w domenie WordPress. Redakcja bloga nie odpowiada za rodzaj i treść reklam zamieszczanych pod artykułami.
5 myśli w temacie “Zakopane na niepogodę. CZERWONY DWÓR I ZAKOPIAŃSKIE RĘKODZIEŁO”